Programmatoelichting Janine Jansen voor IKFU 2024

zondag 1 december 2024
Het is ieder jaar weer een leuke verrassing welke meesterwerken
violist en artistiek leider Janine Jansen heeft geselecteerd voor
het openingsconcert. Tijdens deze eerste avond van het Interna-
tionaal Kamermuziekfestival Utrecht introduceert ze het team van
bevriende internationale topmusici dat ze voor het festival heeft
uitgenodigd, en daarom kiest ze vaak voor kamermuziek in grote
bezetting. Dit jaar combineert ze Brahms’ Eerste pianotrio met
Enescu’s Octet voor acht strijkers.

Pianotrio in een nieuw jasje
Toen Johannes Brahms in 1854 zijn Eerste pianotrio publiceerde
was hij twintig jaar en had hij net kennis gemaakt met Robert
en Clara Schumann, het beroemde muzikale echtpaar dat een
grote rol zou spelen in zijn carrière en zijn privéleven. Robert
Schumann was zó onder de indruk van zijn jonge vriend dat hij
een artikel publiceerde in het Neue Zeitschrift für Musik, waarin
hij Brahms aankondigde als zijn opvolger en hem omschreef als
‘voorbestemd om een ideale uitdrukking aan de tijd te geven’.
Mogelijk was de jonge Brahms een beetje geïntimideerd door
deze lovende woorden, want nog voordat zijn Eerste pianotrio in
druk verscheen had hij zijn bedenkingen en wilde hij de publicatie
het liefst uitstellen, zo bekende hij aan zijn vriend en mentor, de
legendarische violist Joseph Joachim. Clara Schumann, met wie
Brahms zijn leven lang een intieme vriendschap zou onderhou-
den, adviseerde Brahms regelmatig en als virtuoos concert-
pianist voerde ze veel van zijn composities uit. Zíj was het die
Brahms overhaalde om het pianotrio tóch uit te geven.
(...)

Lees de hele toelichting in het programmaboek IKFU 2024